Του Λογοθέτη Γεωργίου και του Ζαφειρίου Στέφανου (*)
Η κατάδυση αναψυχής είναι ανοιχτή για την πλειοψηφία του πληθυσμού από την ηλικία περίπου των 10 ετών και άνω, με την σύμφωνη γνώμη των γονέων.
Για την αποφυγή ατυχημάτων όμως θα πρέπει όσοι διαλέξουν να ακολουθήσουν αυτό το άθλημα αναψυχής, να εκπαιδευτούν σωστά σε πιστοποιημένα καταδυτικά κέντρα και να ακολουθήσουν τους κανόνες ασφαλείας. Επίσης δεν πρέπει ποτέ να υπερβαίνουν τα όρια της εκπαίδευσης τους που θέτουν οι πιστοποιήσεις τους. Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγουμε οποιαδήποτε δυσάρεστη κατάσταση κατά τις καταδυτικές δραστηριότητες είναι η όσο το δυνατό βαθύτερη γνώση της φυσιολογίας και η κατανόηση των αντιδράσεων που προκαλεί στο σώμα μας, η μεταβολή της πίεσης.
Κάθε χρόνο, στην αρχή της καταδυτικής περιόδου, Απρίλιο – Μάρτη σημειώνονται τα περισσότερα καταδυτικά ατυχήματα, περισσότερο στους πιστοποιημένους δύτες αναψυχής και στις αναδύσεις από μεγάλα βάθη.
Πριν ξεκινήσει κάποιος την κατάδυση αναψυχής ή είναι πιστοποιημένος δύτης αναψυχής καλό θα ήταν, πριν την έναρξη της καταδυτικής περιόδου, να περάσει έναν ιατρικό έλεγχο. Το θαλασσινό νερό έχει θερμοκρασία χαμηλότερη από αυτή του σώματος σε απλή βύθιση και προκαλεί γρηγορά ανακατανομή του αίματος από τα άκρα του σώματος στο θώρακα. Αυτή η μετακίνηση έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση του όγκου του αίματος που κυκλοφορεί στο θώρακα κατά 700 ml περίπου, την αύξηση της πίεσης του δεξιού κόλπου μέχρι 18 mmHg, την αύξηση της αρτηριακής πίεσης και την αύξηση της καρδιακής παροχής κατά 30%. Αυτός είναι λοιπόν ο λόγος που πρέπει ο δύτης αναψυχής να χαίρει άκρας υγείας ώστε να μπορεί το σώμα του να ανταπεξέρχεται σε αυτές τις διακυμάνσεις.
Τα περισσότερα καταδυτικά ατυχήματα είχαν ως πρώτη αιτία ένα πρόβλημα υγείας. Μην υπερεκτιμάτε τον εαυτός σας θέτοντας το καταδυτικό σας ζευγάρι σε κίνδυνο.
Επίσης όταν ξανά κάνουμε καταδύσεις μετα από πολύ καιρό, και έως ότου ξανά «φρεσκάρουμε» τις γνώσεις μας πρέπει να ξεκινούμε σιγά σιγά και να μην διστάζουμε να ξανακάνουμε ένα επαναληπτικό μάθημα με ένα εκπαιδευτή καταδύσεων.
Ο συνδυασμός πολλών παραγόντων κίνδυνου καταλήγει σε ατύχημα.
Οι κίνδυνοι για την κατάδυση αναψυχής είναι 4:
- Το ανθρώπινο λάθος
- Ο υλικοτεχνικός εξοπλισμός
- Οι τεχνικές
- Το περιβάλλον
Γι’ αυτό πριν ξεκινήσουμε μια κατάδυση καλό θα ήταν να ακολουθήσουμε τα παρακάτω βήματα:
Πριν την κατάδυση αναψυχής:
- Να ενημερώνετε πάντα κάποιον που θα μείνει έξω από το νερό για το σχέδιο της κατάδυσης σας, χρόνους, εξοπλισμό, μέγιστο βάθος, περιοχή κατάδυσης, κλπ, κλπ…
- Ενημερωθείτε από τις αρχές (λιμενικό σώμα – ελληνική ακτοφυλακή) ή τις σχολές κατάδυσης που καταδύονται στο ίδιο σημείο με εσάς για το υδάτινο περιβάλλον που θα συναντήσετε, τα ρεύματα, ορατότητα, τυχόν άλλους κίνδυνους ή εμπόδια, κλπ, κλπ…
- Να γνωρίζετε τις δυνατότητες σας και να κάνετε σταδιακά βήματα, ειδικά εάν έχετε πολύ καιρό να καταδυθείτε
- μην ξεχνάτε να διατηρείτε μια καλή φυσική κατάσταση
- να ελέγχετε επαρκώς τον εξοπλισμό σας πολύ πριν την ημερομηνία της επικείμενης βουτιάς
- να ελέγχετε την πιστοποίηση της μπουκάλας σας και να της αλλάξετε τον αέρα
- προσαρμόστε την κατάδυση σας στις συνθήκες του περιβάλλοντος
- Σταδιακά προσαρμόστε το επιτρεπόμενο βάθος κατάδυσης σας, ώστε το σώμα σας να συνηθίσει ξανά τις μεταβολές πίεσης
- μην ξεχνάτε να ενυδατώνεστε, γιατί η αφυδάτωση είναι ένας παράγοντας που οδηγεί σε ατυχήματα
Κατά την διάρκεια της κατάδυσης αναψυχής:
- να βουτάτε πάντα σε ελεύθερες από εμπόδια περιοχές, με την μέγιστη δυνατή ορατότητα και μακριά από ζώνες ελιγμών σκαφών αναψυχής
- Σηματοδοτήστε πάντα την παρουσία σας στο νερό με τον απαιτούμενο εξοπλισμό
- Ποτέ μην καταδύεστε μόνοι σας, αλλά πάντα σε ζευγάρι
- Κατά την κάθοδο σας, εξισορροπήστε τα αυτιά σας, ήρεμα, συχνά και χωρίς μεγάλη δύναμη… σε περίπτωση πόνου σταθεροποιείστε την κατάδυση και εάν ο πόνος συνεχίζει αναδυθείτε πάλι στην επιφάνεια
- Μείνετε πάντα σε επιφυλακή για τους κίνδυνους της θάλασσας αλλά και για δίχτυα ψαρέματος, βάρκες και λοιπά εμπόδια
- Αναπνέετε συνεχώς και μην μπλοκάρετε ποτέ την αναπνοή σας ειδικά εάν αναδύεστε
- Πάντα να ακολουθείτε την σωστή ταχύτητα ανάδυσης (<9μ / λεπτό) και τα σημεία και τον χρόνο των σταδίων αποσυμπίεσης
Μετα την κατάδυση αναψυχής:
- Ενυδατωθείτε με νερά και ζεστά ροφήματα, και όχι αλκοολούχα ποτά. Καλυφθείτε με μια πετσέτα για να μειώσετε την απώλεια θερμοκρασίας ακόμη και το καλοκαίρι
- Ξεκουραστείτε και προσπαθήστε για ένα διάστημα να μην κάνετε βαριές εργασίες
- Πάντα να κρατάτε την απαιτούμενη «παύση 12 ωρών» μεταξύ δυο καταδύσεων
- Προστατεύστε τα αυτιά σας, καθαρίστε τα με γλυκό νερό, αποφύγετε τον κλιματισμό και τα ρεύματα του αέρα
- Αποφύγετε κάθε δραστηριότητα σε μεγάλο υψόμετρο, από 2500 μέτρα και πάνω ή την χρήση αεροπλάνου εάν δεν έχουν περάσει 24 ώρες μετά την τελευταία κατάδυση
Πήγες Κειμένου:
- ffessm.fr
- Καταδυτικά ατυχήματα και πρώτες βοήθειες, Χάρης Γεωργίου
- Καταδυτικά ατυχήματα. Ο ρόλος και οι προοπτικές της καταδυτικής και υπερβατικής νοσηλευτικής, Τσομπανάκη Δήμητρα και Χατζηκυριακίδου Γεωργίου, 2013
- SSI
Πηγή Φωτογραφιών: www.google.com
(*) Λογοθέτης Γεώργιος
Εκπαιδευτής Καταδύσεων – Ναυαγοσωστικής – Πρώτων Βοηθειών
SSI Master Instructor
CMAS 2* Instructor
ΕΟΥΔΑΑ 2* Instructor
PADI Master Scuba Diver Trainer
Εθελοντής Διασώστης Ομάδα Διαχείρισης Κρίσεων (Ο.ΔΙ.Κ)
Μέλος της Ανεξάρτητης Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την Εκπαίδευση και την Πιστοποίηση του Ελληνικού Ινστιτούτου Διαχείρισης Κρίσεων και Καταστροφών.
(*) Ζαφειρίου Στέφανος
Πυροσβέστης διυλιστηρίων και πετροχημικών εγκαταστάσεων
Διαχειριστής κινδύνων – κρίσεων και εκτάκτων αναγκών
SSI Dive Master pro – Διασώστης Δυτών
Εναερίτης – Τεχνικός Διάσωσης IRATA – ITRA – CSE
Εθ. Πυρονόμος Π.Σ.