Διαχείριση Δασικών Πυρκαγιών και ο ρόλος των Κυνηγών

18/5/2015

της Δρ. Ασπασία Καραμάνου

Είναι γνωστό ότι οι δασικές πυρκαγιές μπορεί να προκληθούν όχι μόνο από φυσικά αιτία (π.χ. κεραυνοί) αλλά και από ανθρωπογενείς δραστηριότητες (κάψιμο σκουπιδιών, υπολείμματα καλλιεργειών, κλπ.) που στη χώρα μας ενέχουν και τη μεγαλύτερη πιθανότητα εκδήλωσης κινδύνου πυρκαγιάς.

Αναλύοντας στατιστικά τις αιτίες πρόκλησης δασικών πυρκαγιών διαπιστώνουμε ότι το 35% των πυρκαγιών οφείλεται σε αμέλεια (κακός υπολογισμός στις καύσεις για καθαρισμούς, βραχυκυκλώματα γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος, ανεξέλεγκτοι χώροι καύσης απορριμμάτων, παραλείψεις η λάθη εκδρομέων κλπ). Ένα μικρότερο ποσοστό περιπτώσεων, περίπου 20%, οφείλεται σε κακόβουλες ενέργειες και το υπόλοιπο 45% σε άγνωστα αίτια κατανέμεται αναλόγως ανάμεσα στην αμέλεια και την πρόθεση.

Οι ποινές για την πυρκαγιά είναι βαρύτατες κι ανάλογα με το μέγεθος, τις διαστάσεις και τον βαθμό επικινδυνότητας και των αποτελεσμάτων της μπορεί να χαρακτηριστεί και κακούργημα. Εκτός της ποινικής διάστασης, ο υπαίτιος της πυρκαγιάς ευθύνεται και με αποζημίωση.

Το φαινόμενο των πυρκαγιών μαστίζει την Ελλάδα κυρίως τους θερινούς μήνες, όταν δηλαδή επιτρέπεται το κυνήγι. Εντούτοις, όταν υπάρχουν κυνηγοί στα δάση το φαινόμενο γενικά περιορίζεται αφού βασική μέριμνα τόσο των Κυνηγετικών Συλλόγων, όσο και των κυνηγών ατομικά, δύναται να είναι η πρόληψη και η περιφρούρηση των δασών με οποιονδήποτε νόμιμο τρόπο.

Σε αυτό τον ευαίσθητο και πολύ σημαντικό τομέα των δασικών πυρκαγιών οι κυνηγοί με την αγάπη που δείχνουν για τη φύση και το περιβάλλον, μπορούν να προσφέρουν σημαντικές υπηρεσίες, τόσο στην πρόληψη όσο και στην καταστολή. Μπορούν να ενημερώσουν έγκαιρα τις αρμόδιες αρχές. αν διαπιστώσουν έστω και μία μικρή εστία φωτιάς και με τη συνεχή παρουσία τους στα δάση, μπορούν να αποτρέψουν πιθανές παράνομες δράσεις επιτήδειων (μπάζα και σκουπίδια σε ρέματα, εμπρησμοί κτλ). Η αξία αυτής της προσφοράς, καθώς και η διάθεση των κυνηγών για συνεργασία αποδείχθηκε στο παρελθόν και σε αρκετές περιπτώσεις συμβάντων καταστολής πυρκαγιών, κατά τη διάρκεια των οποίων κινητοποιήθηκαν άμεσα για την ενίσχυση του έργου των πυροσβεστών ή συνδράμοντας τις αρμόδιες υπηρεσίες με πληροφορίες, ως άριστοι γνώστες των βουνών, των μονοπατιών πρόσβασης και των επικίνδυνων σημείων.

Και στον τομέα της αποκατάστασης ο ρόλος των κυνηγών αποδεικνύεται μεγάλης σημασίας αφού είναι αρκετές οι περιπτώσεις που έχουν συμβάλει – και πάντα με την καθοδήγηση των δασικών υπηρεσιών – (πχ σε αναδασώσεις σε περιοχές που επλήγησαν από καταστροφικές πυρκαγιές).

Επειδή η αποτελεσματική αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών επιβάλλει ευαισθητοποιημένους και ενημερωμένους πολίτες,  τα βασικά προληπτικά μέτρα προστασίας που πρέπει να τηρούνται, για την άρση των αιτίων που άμεσα ή έμμεσα τις προκαλούν τις πυρκαγιές, καθιστώντας και το έργο της καταστολής περισσότερο αποτελεσματικό όπως:

• Tηρούμε τις απαγορευτικές αποφάσεις που ισχύουν κάθε φορά για το κυνήγι (πχ εκτροφεία θηραμάτων, περιοχές που ισχύουν ειδικοί περιορισμοί, πυρήνες Εθνικών Δρυμών κτλ)
• Δεν σταθμεύουμε το όχημά μας σε σημεία που υπάρχουν ξηρά χόρτα. Ο καταλύτης των αυτοκινήτων διατηρείται υπερθερμασμένος για αρκετό χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σοβαρός κίνδυνος έναρξης πυρκαγιάς. Επίσης, οι σπινθήρες που προκαλούνται από την εξάτμιση όλων των τύπων των οχημάτων μπορούν να προξενήσουν πυρκαγιά.
• Δεν πετάμε ποτέ αναμμένα τσιγάρα όταν βρισκόμαστε σε δασικές εκτάσεις. Το τσιγάρο αποτελεί την πρώτη αιτία πρόκλησης πυρκαγιάς από αμέλεια.
• Δεν αφήνουμε σκουπίδια στο δάσος. Υπάρχει κίνδυνος ανάφλεξης.
• Δεν καίμε σκουπίδια ή ξερά χόρτα και κλαδιά στην ύπαιθρο κατά την διάρκεια των θερινών μηνών.
• Αποφεύγουμε τις υπαίθριες εργασίες που ενδέχεται να προκαλέσουν πυρκαγιά (οξυγονοκολλήσεις, χρήση τροχού ή άλλου εργαλείου που δημιουργεί σπινθήρες).
• Δεν ανάβουμε κατά τους θερινούς μήνες υπαίθριες ψησταριές στα δάση ή σε χώρους που υπάρχουν ξερά χόρτα.
• Σεβόμαστε τα απαγορευτικά πρόσβασης στα δάση σε περιόδους υψηλού κίνδυνου.

Για το Fire Rescue News, Δρ. Ασπασία Καραμάνου