ATEX είναι συντομογραφία του γαλλικού όρου “ATmosphères Explosibles” που μεταφράζεται σε «εκρηκτικές ατμόσφαιρες». Ο όρος χρησιμοποιείται σύμφωνα με τις οδηγίες της ΕΕ που ρυθμίζουν ποιος εξοπλισμός προστασίας από εκρήξεις και ποια συστήματα ασφαλείας μπορούν να χρησιμοποιούνται σε τέτοια περιβάλλοντα.
Οι ATEX πομποδέκτες είναι συσκευές επικοινωνίας δύο κατευθύνσεων, συχνά αποκαλούμενες και «walkie-talkies», οι οποίες θεωρούνται εγγενώς ασφαλείς και κατάλληλες για χρήση σε επικίνδυνα περιβάλλοντα, ώστε να επιτρέπουν στους εργαζομένους να επικοινωνούν μεταξύ τους και με το προσωπικό επίβλεψης εκτός του επικίνδυνου χώρου.
Γιατί οι εκρηκτικές ατμόσφαιρες απαιτούν εξειδικευμένο εξοπλισμό;
Πολλοί τύποι ηλεκτρικού εξοπλισμού μπορούν να εκπέμψουν σπινθήρα υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας και σε πολλά περιβάλλοντα αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα. Ωστόσο, σε περιβάλλον με εκρηκτική ατμόσφαιρα, αυτός ο σπινθήρας μπορεί να αναφλέξει εύφλεκτα αέρια ή σκόνες, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια και ακόμη και τις ζωές των εργαζομένων.
Αυτό αποτελεί απαράδεκτο κίνδυνο ασφάλειας, επομένως, σύμφωνα με τις Οδηγίες της ΕΕ, μόνο εξειδικευμένος εξοπλισμός που πληροί τα αυστηρότερα πρότυπα ασφαλείας μπορεί να χρησιμοποιείται σε τέτοια περιβάλλοντα, ώστε να διασφαλιστεί η προστασία του προσωπικού.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ ATEX και μη-ATEX πομποδεκτών;
Οι ATEX πομποδέκτες αποκαλούνται συχνά «εγγενώς ασφαλείς», καθώς έχουν σχεδιαστεί ειδικά ώστε να περιορίζουν τη θερμική και ηλεκτρική τους ενέργεια, εξασφαλίζοντας ότι η χρήση τους δεν θα θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια των εργαζομένων σε εκρηκτικές ατμόσφαιρες.
Οι ATEX πομποδέκτες φέρουν τη σήμανση “Ex”, που πιστοποιεί ότι συμμορφώνονται με τις αυστηρές οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κατασκευάζονται από ανθεκτικά, μη-σπινθηρίζοντα υλικά και έχουν αυστηρές προδιαγραφές θερμικής απόδοσης.
Συνήθως διαθέτουν βαθμό προστασίας IP67, ενσωματωμένο GPS για ακριβή παρακολούθηση θέσης και λειτουργίες ασφαλείας όπως “lone worker” ή “man down alarm”.
Αντιθέτως, οι μη-ATEX πομποδέκτες δεν χρειάζεται να συμμορφώνονται με την οδηγία ATEX, κατασκευάζονται από λιγότερο ανθεκτικά υλικά, δεν απαιτούν ενσωματωμένο GPS ή συστήματα συναγερμού και δεν προορίζονται για χρήση σε εκρηκτικές ατμόσφαιρες.
Γιατί να επιλέξετε έναν ATEX πομποδέκτη;
Οι ψηφιακοί ATEX πομποδέκτες κοστίζουν περισσότερο από τους αντίστοιχους μη-ATEX, επειδή προσφέρουν περισσότερη λειτουργικότητα και πληρούν αυστηρότερες προδιαγραφές ασφαλείας.
Ο κύριος λόγος επιλογής ATEX πομποδέκτη είναι η χρήση του σε περιβάλλον όπου θα ήταν επικίνδυνο να χρησιμοποιηθεί μη-ATEX συσκευή.
Εάν εσείς ή οι εργαζόμενοί σας πρέπει να επικοινωνείτε ενώ βρίσκεστε σε επικίνδυνα περιβάλλοντα (υπόγεια, σιλό, χημικές εγκαταστάσεις κ.ά.), τότε η επιλογή ATEX πομποδέκτη είναι απαραίτητη. Επιπλέον, ενισχύει την ασφάλεια και μειώνει τον κίνδυνο υπερθέρμανσης ή ανάφλεξης σκόνης και αερίων.
Σε ποιες βιομηχανίες χρησιμοποιούνται συχνά οι ATEX πομποδέκτες;
Οι ATEX φορητοί πομποδέκτες χρησιμοποιούνται εκτενώς σε:
- πετρελαϊκή και βιομηχανία αερίου,
- εξορύξεις και ορυχεία,
- χημική βιομηχανία,
- σώματα ασφαλείας (πυροσβεστική)
- και γενικά σε κάθε τομέα όπου οι εργαζόμενοι βρίσκονται σε περιβάλλον με αυξημένους κινδύνους για την υγεία και ασφάλεια.
Ποια είναι τα οφέλη των εγγενώς ασφαλών πομποδεκτών;
- Υψηλή ποιότητα ήχου και αξιόπιστη λειτουργία ακόμα και μετά από πτώση ή χτύπημα.
- Ευρύ φάσμα συχνοτήτων και δυνατότητα παρακολούθησης πολλαπλών καναλιών.
- Σχεδίαση με μεγάλα πλήκτρα και οθόνη για εύκολη χρήση με Μ.Α.Π.
- Προστασία IP67 (ανθεκτικότητα σε σκόνη και υγρασία).
- Ενσωματωμένο GPS και συναγερμοί ασφαλείας (lone worker / man down).
- Ελαφριά κατασκευή και αποδοτική διαχείριση ενέργειας, ώστε να διαρκούν μία ολόκληρη βάρδια.
- Φιλικό στη χρήση, χωρίς ανάγκη εκτεταμένης εκπαίδευσης.
- Συμμόρφωση με την ευρωπαϊκή και διεθνή νομοθεσία, δείχνοντας δέσμευση στην ασφάλεια του προσωπικού.
Ποιοι κατασκευαστές παράγουν ATEX πομποδέκτες;
Πολλές γνωστές εταιρείες κατασκευάζουν εγγενώς ασφαλείς πομποδέκτες, όπως οι Icom, Motorola, Kenwood και Hytera κ.α.
Πώς να ξεχωρίσετε εύκολα έναν ATEX πομποδέκτη από έναν μη-ATEX;
- Οπτική σήμανση: Οι ATEX πομποδέκτες έχουν πάντα το σήμα “Ex” χαραγμένο ή τυπωμένο πάνω τους, που πιστοποιεί την ATEX συμμόρφωση.
- Κατασκευή: Είναι πιο στιβαροί, με ειδικά ανθεκτικά πλαστικά και μεταλλικά μέρη που δεν παράγουν σπινθήρες.
- Προδιαγραφές: Αναφέρονται οι κατηγορίες ATEX (π.χ. II 2G Ex ib IIC T4).
- Ισχύς εκπομπής:
- Στην κατηγορία IIC (πιο επικίνδυνες ατμόσφαιρες, π.χ. υδρογόνο, ασετυλένιο) οι ATEX πομποδέκτες περιορίζονται συνήθως σε 1 W ισχύ εκπομπής, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος ανάφλεξης.
- Στην κατηγορία IIB (λιγότερο επικίνδυνα αέρια, π.χ. προπάνιο) επιτρέπεται μεγαλύτερη ισχύς, συχνά έως 4 W.
Για λόγους ασφαλείας θα σας συνιστούσα να κάνετε χρήση μόνο 1W πομποδέκτες σε επικίνδυνο περιβάλλον.
Με μια γρήγορη ματιά, εάν ο πομποδέκτης δεν φέρει τη σήμανση “Ex” και δεν αναγράφει κατηγορία ATEX, τότε δεν είναι πιστοποιημένος για χρήση σε επικίνδυνες ατμόσφαιρες.
Ελπίζω να βοήθησα στη κατανόηση αυτής της ειδικής πιστοποίησης που μπορεί να σώσει ζωές.
![]() |
Επικοινωνία με τον αρθρoγράφο : https://www.linkedin.com