Οι πυρκαγιές σε ελαστικά, κατατάσσονται στις πιο σύνθετες και επικίνδυνες κατηγορίες πυρκαγιάς παγκοσμίως, τόσο για τη δυσκολία αντιμετώπισης τους, όσο και για τις περιβαλλοντικές συνέπειες.
Υπάρχουν δύο κατηγορίες: ως γεγονότα ταχείας καύσης που οδηγούν σε σχεδόν άμεση απώλεια ελέγχου, και ως αργή καύση (πυρόλυση) η οποία μπορεί να συνεχιστεί ακόμη και για πάνω από μια δεκαετία.
Η πυρόσβεση των ελαστικών είναι εξαιρετικά δύσκολη και πολύπλοκη. Η φωτιά απελευθερώνει έναν πυκνό και τοξικό καπνό που περιέχει κυάνιο, μονοξείδιο του άνθρακα, διοξείδιο του θείου και προϊόντα βουταδιενίου και στυρολίου. Τα ελαστικά καύσης θερμαίνονται και, καθώς έχουν χαμηλή θερμική αγωγιμότητα, είναι πολύ δύσκολο να κρυώσουν. Επιπλέον, συχνά καίγονται στο εσωτερικό τους ακόμα και όταν σβήνουν εξωτερικά, με αποτέλεσμα να υπάρχει το φαινόμενο της επανάφλεξης.
Οι πυρκαγιές ελαστικών είναι ένα δύσκολο και πολύπλοκο σκηνικό πυρκαγιάς.
Η πυρκαγιά εξελίσσεται ταχέως λόγω των εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών που αναπτύσσονται πολύ γρήγορα σε ένα τρισδιάστατο και επαναφλέξιμο σενάριο, το οποίο είναι αδύνατο να σβήσει με τους συμβατικούς αφρούς AFFF ή FP, οι οποίοι έχουν σχεδιαστεί για να παρέχουν κατάσβεση σε πυρκαγιά δύο διαστάσεων και ειδικά σε περιπτώσεις πυρκαγιών στις επιφάνειες καυσίμων των δεξαμενών αποθήκευσης πετρελαίου και ως εκ τούτου οι χρόνοι κατάσβεσης είναι εξαιρετικά μεγάλοι. Επίσης η ταχέως εξελισσόμενη και ενισχυμένη ακτινοβολία θερμότητας και τοξικού καπνού, σε συνδυασμό με το περιορισμένο βεληνεκές ρίψης των αφρογεννητριών , καθιστούν την προσέγγιση στην πυρκαγιά εξαιρετικά δύσκολη, ενίοτε δε η φωτιά διογκώνεται, λόγω της δημιουργίας υπερβολικά υψηλής θερμοκρασίας και αναποτελεσματικής χρήσης αφρού.
Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις σε αυτού του είδους τις πυρκαγιές, είναι η μεγάλη συσσώρευση πυροσβεστικών δυνάμεων τόσο σε προσωπικό όσο και σε οχήματα. Στις περισσότερες πυρκαγιές που έχουν καταγραφεί, η πυροσβεστική υπηρεσία αποστέλλει μεγάλο αριθμό πυροσβεστικών δυνάμεων λόγω της σοβαρότητάς του συμβάντος, γνωρίζοντας τόσο την δυσκολία κατάσβεσης όσο και την καταπόνηση των δυνάμεων τους. Είναι δε σημαντικό η πυρκαγιά να κατασβηστεί όσο το δυνατόν συντομότερα με την μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια.
Κατασβεστικά υλικά
Υπάρχουν ειδικά κατασβεστικά υλικά οικολογικού αφρού με τεχνολογία ενθυλάκωσης μυκηλίου, η οποία είναι εξαιρετικά ελαιόφιλη. Έτσι συμπεριφέρεται το κατασβεστικό υλικό αντίθετα από τον ελαιόφοβο αφρό.
Το αφρώδες νερό χωρίζει το καύσιμο σε μικροσταγονίδια και το καλύπτει με ένα ανθεκτικό στην θερμότητα στρώμα νερού και ειδικού υλικού, παρέχοντας αμέσως μεγάλη επιφάνεια ακραίας ψύξης (επιδρώντας έτσι στην μεταβλητή της θερμοκρασίας) και εμποδίζοντας το καύσιμο να έλθει σε επαφή με το οξυγόνο. Τέλος το στρώμα αφρού παρέχει αντοχή στην επανάφλεξη, καλύπτοντας την επιφάνεια με κολλώδη αφρό.
Δεδομένου ότι οι συνηθισμένοι αυλοί εκτόξευσης νερού, παρέχουν έως και τριπλάσιο βεληνεκές ρίψης διαλύματος ειδικού κατασβεστικού υλικού – νερού σε σχέση με τις συμβατικές αφρογεννήτριες (ακριβώς επειδή δεν είναι συμβατικός αφρός, αλλά τύπου wetting agent), προκύπτει ότι ο πυροσβέστης / χρήστης μπορεί να παραμένει στον τόπο της φωτιάς και να συνεχίζει την κατάσβεση, όντας μακριά σχετικώς από την μεγάλη εκπομπή θερμότητας και τοξικού καπνού και έχοντας στη διάθεσή του ένα ευρύ φάσμα τεχνικών ρίψης.
Η εξαιρετική ικανότητα ψύξης είναι ορατή με την παραγωγή έντονου άσπρου ατμού νερού, όταν γίνεται κατάσβεση πυρκαγιάς με αυτό το κατασβεστικό υλικό. Οι υδρατμοί αυτοί απορροφούν τεράστιες ποσότητες θερμικής ενέργειας και καύσιμο και καταστέλλουν τον τοξικό καπνό.

Επιπλέον, το φαινόμενο ενθυλάκωσης καυσίμου μειώνει κατά 90% την εκπομπή εκρηκτικών πτητικών οργανικών ενώσεων, εξουδετερώνει την διάδοση τοξικού καπνού και παρέχει βελτιωμένη ορατότητα στους πυροσβέστες.
Λόγω της αποτελεσματικότητάς του και της μικρής του κατανάλωσης, το υλικό αυτό ως κατασβεστικό μέσο, είναι λιγότερο δαπανηρό στο λειτουργικό του κόστος από οποιοδήποτε άλλο αφρό στην αγορά.
Βασικά Χαρακτηριστικά Κατασβεστικού Μέσου που πρέπει να ζητάτε
- Η κατασβεστική του ικανότητα να καλύπτει το φάσμα σε κατηγορίες πυρκαγιών Α, Β, F και ιδιαίτερα σε πυρκαγιές που περιλαμβάνουν Υδρογονάνθρακες.
- Να έχει δυνατότητα κατάσβεσης τρισδιάστατων (3D) πυρκαγιών
- Να έχει εξαιρετική ικανότητα άμεσης ψύξης
- Να έχει αντοχή στην επανάφλεξη
- Να δίδει την δυνατότητα δημιουργίας Αντιεκρηκτικού περιβάλλοντος
- Να έχει ουδέτερο Ph και να διαθέτει πιστοποίηση για χρήση απ’ ευθείας σε άνθρωπο
- Να είναι οικολογικό καθαριστικό, που θα κάνει την ρύπανση βιο-διασπωμένη
- Να μην προκαλεί ρύπανση και παράπλευρες ζημίες, όπως προκαλούν η ξηρή σκόνη, τα χημικά και τα συνθετικά υγρά
- Να είναι ως προϊόν συμβατό για τους τρόπους χρήσης του (προσαρμογή σε υφιστάμενα μέσα κατάσβεσης).
Τροχήλατη Μονάδα Παραγωγής Αφρού
Το μέσο πυρόσβεσης, βάση του οποίου θα έχει σχεδιαστεί η τροχήλατη αφρογεννήτρια, να είναι ειδικό κατασβεστικό μέσο όπως περιγράφεται παραπάνω, προϊόν οικολογικού αφρού πυρόσβεσης με τεχνολογία ενθυλάκωσης μυκηλίου (encapsulation).
Αφού γίνει η σύνδεση της τροχήλατης μονάδας με το σημείο υδροληψίας , το νερό εισερχόμενο από τον αναμίκτη γραμμής, μπορεί να απορροφά την απαιτούμενη ποσότητα ειδικού κατασβεστικού υλικού και να την αναμιγνύει με το νερό.
Η αναλογία ανάμειξης μπορεί να ρυθμίζεται από 0-6%. Το τελικό διάλυμα που θα προκύψει δεν θα απαιτεί χρήση αφρογεννήτριας και θα είναι έτοιμο προς χρήση.
Το σύστημα μπορεί να αποτελείται κυρίως από:
- Τρέιλερ (καρότσι) ατσάλινο, με χειρολαβή
- Πλαστική δεξαμενή αποθήκευσης του κατασβεστικού μέσου, χωρητικότητας έως 100ltr
- Αναμίκτη γραμμής με ρυθμιστή ανάμιξης
- Αυλό εκτόξευσης νερού (τύπος AWG HS Nozzle)
- Δύο (2) υποδοχείς με σωλήνα 20/30m o καθένας, ονομαστικής διάστασης 1 ¾’’ ή 2’’.
- Σωληνάκι αναρρόφησης D-19 – 1500mm
Κλείνοντας να τονίσουμε, ότι η επιλογή ειδικών κατασβεστικών υλικών απαιτεί έρευνα αγοράς , σύγκριση τιμών, παράδοση πιστοποιητικών και το σημαντικότερο τεχνική υποστήριξη και εκπαίδευση στον εξοπλισμό μετα την παράδοση.
Μανώλης Βλάχος
Ηλ/γος Μηχανικός