1/2/2014
Μεταξύ των δύο ακραίων καταστάσεων (κρύου και ζέστης) για τους πυροσβέστες ιστορικά ασχολούμαστε με τη ζέστη. Ασχολούμαστε με τα προβλήματα θερμότητας που προκαλεί ο ενδυματολογικός εξοπλισμός. Δαπανώνται μεγάλα ποσά σε όλο τον κόσμο στη προσπάθεια να βρεθεί τρόπος μείωσης των προβλημάτων που προκαλεί η θερμότητα.
Οι πυροσβεστικές υπηρεσίες όμως είναι υποχρεωμένες να αντιμετωπίσουν και τις ακριβώς αντίθετες καταστάσεις από τη μία η θερμική εξάντληση και η θερμοπληξία και απέναντι τα κρυοπαγήματα και οι πτώσεις λόγω ολισθηρότητας.

1 mph = 1,609344 kmh Διαφορά 1ο F ισούται με περίπου 0,556ο C
Ο πίνακας μας δείχνει τη σχέση που υπάρχει μεταξύ της θερμοκρασίας που αισθανόμαστε ανάλογα με την ταχύτητα του αέρα και το χρόνο επιβίωσης (;)
Σήμερα θα εξετάσουμε την επίδραση του κρύου στους πυροσβέστες. Θα αναδείξουμε τη φυσιολογική αντίδραση των πυροσβεστών.
Θα αρχίσουμε χωρίζοντας το «κρύο» σε δύο είδη στο «υγρό κρύο» και το «ξερό κρύο».
Στο υγρό κρύο οι θερμοκρασίες περιβάλλοντος κυμαίνονται μεταξύ 14ο F (-10o C) και 68ο F (20o C). Σε αυτές τις συνθήκες μπορεί υπάρχουν αρκετές διαφορές θερμοκρασίας μέσα στη ημέρα που σε περίπτωση υετού να κυμαίνεται από βροχή, σε παγωμένη βροχή, σε χιονόνερο ή σε χιόνι.
Στο ξερό κρύο οι θερμοκρασίες περιβάλλοντος κυμαίνονται κάτω από 14o F (-10ο C)
Είναι ασυνήθιστο βέβαια σε μια χώρα να συνυπάρχουν τακτικά και τα δύο είδη κρύου κατά τη διάρκεια του χειμώνα εν αντιθέσει κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού είναι συχνό το φαινόμενο να συνυπάρχει εναλλασσόμενη υγρή και ξερή ζέστη. Το γεγονός ύπαρξης κρύου με αέρα είναι το πιο ενοχλητικό – προβληματικό για τον πυροσβέστη. Σε αυτή τη περίπτωση και σε σταθερή θερμοκρασία ο αέρας «απαγάγει» τη θερμότητα του σώματος κάνοντάς το να αισθάνεται ότι βρίσκεται σε περιβάλλον ακόμα πιο ψυχρό, έτσι φτάνουμε στον πίνακα που εκφράζει η Wind Chill Index δηλαδή την επίδραση ψύξης λόγω της κίνησης του αέρα σε ανθρώπους που εκτίθενται σε χαμηλές θερμοκρασίες σε όρους ισοδύναμης θερμοκρασίας ψυχρού ακίνητου αέρα.
Η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη Wind Chill Index ονομαζόταν Siple and Passel Index αναπτύχθηκε το 1945 από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία των ΗΠΑ (NWS) και τις Μετεωρολογικές Υπηρεσίες του Καναδά (MSC) χρησιμοποιήθηκε πολλά χρόνια. Από το έτος 2000 και μετά ισχύει η νέα Wind Chill Index.
Σε αυτή την κλίμακα η ταχύτητα του ανέμου υπολογίζεται στο ύψος των 5 ποδών (1,52 μέτρα) (περίπου στο στήθος – κεφαλή ανθρώπου) από κλασσικά ανεμόμετρα που βρίσκονται σε ύψος 33 ποδών (10 περίπου μέτρα) από το έδαφος. Λαμβάνονται υπόψη μια τυπική αντίσταση του δέρματος, θεωρώντας ότι ταχύτητα ανέμου μέχρι 3 mph (5 kmh) θεωρείται ηρεμία και δεν λαμβάνεται καθόλου υπόψη η ηλιοφάνεια. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα: http://www.nws.noaa.gov/om/windchill
Φυσιολογική απόκριση στο κρύο
Οι πυροσβέστες που επεμβαίνουν κάτω από χαμηλές θερμοκρασίες υποβάλλονται σε ιδιαίτερη καταπόνηση διότι το άγχος του κρύου υποβαθμίζει τις φυσικές δυνατότητες, επηρεάζει σημαντικά το ηθικό και τελικά μπορεί να προκαλέσει απώλειες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε αυτές τις συνθήκες κρύου μπορεί ο πυροσβέστης να κληθεί να επέμβει σε διάσωση μέσα σε υδάτινο περιβάλλον.
Οι υπηρεσίες συνεπώς πρέπει να λαμβάνουν υπόψη ότι:
- Οι απαιτήσεις σε τρόφιμα και νερό θα είναι μεγαλύτερες λόγω κρύου.
- Η διατήρηση της σωστής προσωπικής υγιεινής είναι πολύ πιο δύσκολη.
- Άρρωστα και τραυματισμένα άτομα είναι επιρρεπή σε ιατρικές επιπλοκές λόγω του κρύου.
- Λειτουργικά προβλήματα που προκύπτουν συχνά στο κρύο, συμπεριλαμβανομένων της μείωσης φυσικής απόδοσης, τις δυσλειτουργίες του εξοπλισμού και τη αργή κίνηση οχημάτων και προσωπικού.
Υπάρχουν όμως και οι ατομικοί παράγοντες του προσωπικού
- Το μέγεθος του σώματος και το λίπος. Οι ψηλοί αδύνατοι άνθρωποι θα χάσουν τη θερμότητα γρηγορότερα από τους κοντούς παχουλούς. Αυτό διότι οι κοντοί παχουλοί έχουν μικρότερη επιφάνεια σώματος σε σχέση με τη μάζα του σώματος.
- Φύλο. Σύμφωνα με έρευνες και στατιστικές οι γυναίκες στο κρύο παρουσιάζουν το διπλάσιο ποσοστό ατυχημάτων από τους άνδρες και εκ κατασκευής η θερμοκρασία του σώματος τους τείνει να πέφτει γρηγορότερα σε επαφή με το κρύο.
- Φυλή. Πάλι οι έρευνες δείχνουν ότι οι λευκοί έχουν δύο έως τέσσερις φορές μικρότερες πιθανότητες να έχουν ατύχημα εξ αιτίας του κρύου συγκριτικά με τους μαύρους, μια διαφορά που μπορεί να οφείλεται στην ανέκαθεν εμπειρία της λευκής φυλής στο κρύο και τη σωματομορφή της φυλής.
- Φυσική κατάσταση και Εκπαίδευση. Πέραν των ατόμων που έχουν υποστεί ειδική εκπαίδευση για δράση στο κρύο μικρές διαφορές υπάρχουν όσο αφορά αυτό τον τομέα.
- Κόπωση. Θα αυξήσει τον κίνδυνο του ατόμου για πάθει υποθερμία.
- Ηλικία. Τα άτομα ηλικίας άνω των 45 ετών είναι λιγότερο ανθεκτικά στο ψύχος από τους νεώτερους ανθρώπους λόγω μειωμένης αγγειόσπασης.
- Αφυδάτωση. Μπορεί να αυξήσει την ευαισθησία στο κρύο με άσχημες συνέπειες στη λειτουργικότητα.
- Συνεχής εργασία – Ελλιπής ανάπαυση – Κακή σίτιση. Προκαλούν δυσκολίες στην ορθή λειτουργία του πυροσβέστη σωματικά και πνευματικά.
- Χρήση οινοπνεύματος. Παρά το γεγονός ότι σε πρώτο στάδιο δίνει ένα αίσθημα θερμότητας εντούτοις στη πραγματικότητα επιταχύνει την απώλεια σωματικής θερμότητας.
- Κάπνισμα. Οι έρευνες δείχνουν ότι οι μεγάλοι καπνιστές έχουν 30% περισσότερη πιθανότητα να εμφανίσουν περιφερειακό πρόβλημα λόγω κρύου.
Να δούμε λίγο τις ορατές συνέπειες της υποθερμίας στον άνθρωπο
95 – 98,6 F (35 – 37 C) | Έχει τη συνείδηση σε εγρήγορση αλλά και πολλά ρίγη. |
90 – 95 F (32,2 – 35 C) | Έχει συνείδηση, αλλά και ήπια έως μέτρια απώλεια των νοητικών ικανοτήτων. Ρίγη συνήθως υπάρχουν, αλλά μπορεί και να έχουν μειωθεί. |
86 – 90 F (30 – 32,2 C) | Σοβαρή απώλεια των νοητικών ικανοτήτων. Τα ρίγη αντικαθίστανται σταδιακά από μυϊκή δυσκαμψία. Μπορεί να συμβεί καρδιακή ανακοπή. Οι κόρες μπορεί να έχουν διασταλεί. |
80 – 86 F (26,7 – 30 C) | Μείωση της αναπνευστικής λειτουργίας, των καρδιακών παλμών τόσο σε ποσότητα όσο και σε ένταση. Οι κόρες έχουν διασταλεί και ενδέχεται να μην αντιδρούν στο φως. Καρδιακή ανακοπή πιθανή. |
Κάτω από 80 F (26,7 C) | Ο ασθενής μπορεί να φαίνεται νεκρός μη εκδηλώνοντας ορατά σημεία ζωής |
Επιπλέον:
Κρυοπαγήματα ή εγκαύματα κρύου
Βλέπε άρθρο: https://www.fire.gr/?p=2605

AP / John Centrino
Χιονίστρες
Οι χιονίστρες αποτελούν ένα τύπο κάκωσης από ψύχος. Οι αλλοιώσεις φαίνεται ότι είναι αποτέλεσμα αγγειακής διαταραχής ή αγγειοσύσπασης. Συχνά είναι κνησμώδεις και μπορεί να είναι επώδυνες και οδηγούν σε οίδημα. Παρατηρούνται συχνότερα στο πρόσωπο, στα αυτιά, στα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών και στις ακάλυπτες περιοχές των ποδιών. Διαρκούν 1 – 2 εβδομάδες, αλλά και περισσότερο, μπορεί δε να επανεμφανισθούν μέσα σε μερικά λεπτά μετά από επανέκθεση στο κρύο.
Οι παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν την εμφάνισή τους είναι:
- Η χαμηλή θερμοκρασία.
- Ασυνήθιστη πίεση στο δέρμα, όπως για παράδειγμα στενά παπούτσια καθώς και κάλοι στα πόδια
- Ασθενείς με κυκλοφορικά προβλήματα
- Άτομα με ευαισθησία στις απότομες αλλαγές της θερμοκρασίας.
Τα συμπτώματα της παθολογικής αυτής κατάστασης είναι τα εξής:
- Μικρές, κόκκινες περιοχές
- Φαγούρα
- Αίσθημα καψίματος
- Φλεγμονή στο δέρμα
- Οίδημα
Ωστόσο, σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να υπάρξουν αλλαγές στο χρώμα του δέρματος από κόκκινο σε σκούρο μπλε στα σημεία που υπάρχει το πρόβλημα και αυτή η αλλαγή συνοδεύεται από πόνο.
Παραμονή με βρεγμένα ρούχα / περιοχή του σώματος
Θερμοκρασία νερού | Μέχρι αστραγάλους | Μέχρι Γόνατα | Μέχρι Στήθος | Μέχρι Λαιμό |
10 – 12ο C | 7 ώρες, υπό βροχή 3,5 | 5 ώρες υπό βροχή 2,5 | 1,5 ώρες υπό βροχή 1 | 5 λεπτά |
12 – 15ο C | 8 ώρες υπό βροχή 4 | 7 ώρες υπό βροχή 3,5 | 2 ώρες υπό βροχή 1,5 | 5 λεπτά |
15 – 18οC | 9 ώρες υπό βροχή 4,5 | 8 ώρες υπό βροχή 4 | 3,5 ώρες υπό βροχή 2,5 | 10 λεπτά |
18 – 20ο C | 12 ώρες υπό βροχή 6 | 12 ώρες υπό βροχή 6 | 6 ώρες υπό βροχή 5 | 10 λεπτά |
>20ο C | Απεριόριστα | Απεριόριστα | Απεριόριστα | 30 λεπτά |
Οδηγίες που αφορούν το ρουχισμό
- Καθαριότης διότι τα βρώμικα ρούχα προφυλάγουν λιγότερο από το κρύο
- Αποφυγή υπερθέρμανσης του σώματος ο ιδρώτας στρώνει το χαλί της υποθερμίας
- Ρουχισμός άνετος και σε στρώσεις όχι στενά και βαριά ρούχα αλλά άνετα και περισσότερα
- Ρουχισμός στεγνός διότι το νερό κρυώνει τον οργανισμό 25 φορές γρηγορότερα.
Πηγή: http://www.usfa.fema.gov/downloads/pdf/publications/fa_314.pdf Είναι ένας εγχειρίδιο 174ων σελίδων της FEMA που αναλύει διάφορες ακραίες καταστάσεις στις οποίες βρίσκεται το πυροσβεστικό προσωπικό κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης των καθηκόντων του. (http://ifarmakeia.gr)
Υ.Γ. Η κλίμακα με τη θερμοκρασία σε οC και την ταχύτητα του ανέμου σε Beaufort
[C] | Θερμοκρασιακή αίσθηση σε οCκαι ταχύτητα ανέμου σε Beaufort | |||||||||
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
-20 | -23,0 | -27,6 | -30,0 | -31,7 | -33,6 | -35,2 | -36,6 | -38,0 | -38,7 | -39,7 |
-18 | -20,8 | -25,1 | -27,5 | -29,1 | -30,9 | -32,5 | -33,8 | -35,2 | -35,8 | -36,8 |
-16 | -18,6 | -22,7 | -25,0 | -26,5 | -28,3 | -29,8 | -31,0 | -32,3 | -33,0 | -33,9 |
-14 | -16,4 | -20,3 | -22,5 | -23,9 | -25,6 | -27,1 | -28,3 | -29,5 | -30,1 | -31,0 |
-12 | -14,1 | -17,9 | -19,9 | -21,4 | -23,0 | -24,4 | -25,5 | -26,7 | -27,3 | -28,1 |
-10 | -11,9 | -15,5 | -17,4 | -18,8 | -20,3 | -21,6 | -22,7 | -23,8 | -24,4 | -25,2 |
-8 | -9,7 | -13,1 | -14,9 | -16,2 | -17,7 | -18,9 | -19,9 | -21,0 | -21,5 | -22,3 |
-6 | -7,5 | -10,7 | -12,4 | -13,6 | -15,0 | -16,2 | -17,2 | -18,2 | -18,7 | -19,4 |
-4 | -5,3 | -8,3 | -9,9 | -11,1 | -12,4 | -13,5 | -14,4 | -15,3 | -15,8 | -16,5 |
-2 | -3,1 | -5,9 | -7,4 | -8,5 | -9,7 | -10,8 | -11,6 | -12,5 | -12,9 | -13,6 |
0 | -0,8 | -3,5 | -4,9 | -5,9 | -7,1 | -8,0 | -8,8 | -9,7 | -10,1 | -10,7 |
2 | 1,4 | -1,1 | -2,4 | -3,4 | -4,4 | -5,3 | -6,1 | -6,8 | -7,2 | -7,8 |
4 | 3,6 | 1,3 | 0,1 | -0,8 | -1,8 | -2,6 | -3,3 | -4,0 | -4,4 | -4,9 |
6 | 5,8 | 3,7 | 2,6 | 1,8 | 0,9 | 0,1 | -0,5 | -1,2 | -1,5 | -2,0 |
8 | 8,0 | 6,1 | 5,1 | 4,4 | 3,5 | 2,8 | 2,3 | 1,7 | 1,4 | 0,9 |
10 | 10,2 | 8,5 | 7,6 | 6,9 | 6,2 | 5,6 | 5,0 | 4,5 | 4,2 | 3,8 |
Πηγή: http://www.table-references.info
Μετάφραση – Προσαρμογή για το Fire.gr, Χ. Ζαφειρίου
Ωραίο το άρθρο και πλήρες, αλλά είναι χρήσιμο να αναφερθείτε και στη δυσφορία στις υψηλές θερμοκρασίες εξαιτίας της υγρασίας (εκτός και αν το έχετε ήδη κάνει και δεν το έχω προσέξει).
Το δικό σας άρθρο το είδα μόλις τώρα, και κατά σύμπτωση το τελευταίο άρθρο στο blog μου με τίτλο “Θερμοκρασία και Άνεση” αφορά αυτές τις περιπτώσεις (υψηλή θερμοκρασία με υγρασία, χαμηλή θερμοκρασία με άνεμο), το οποίο το θέτω στη διάθεσή σας.
Φιλικά, Γ. Μεταξάς